Social Media zijn niet meer weg te denken uit onze samenleving. Sommigen hebben een baan of de liefde van hun leven gevonden via één van de bekende platforms. Daarnaast is het kinderlijk eenvoudig om contacten te onderhouden, in contact te komen met bedrijven of het nieuws te volgen. Helaas kent dit verschijnsel niet alleen voordelen. In dit artikel ga ik in op enkele schaduwzijdes van social media.
Reële wereld vs. virtuele wereld
De tijd dat de reële en virtuele wereld strikt gescheiden zijn ligt al even achter ons. Een verkeerde tweet of opmerking kan immense gevolgen hebben. Iedereen kijkt mee. Ook uw (toekomstige) werkgever. Het zal niet de eerste keer zijn dat een onhandige actie een einde maakte aan een werkverband of liefdesrelatie. Het probleem schuilt hem erin dat uitingen op sociale media moeilijk weg te krijgen zijn en na jaren kunnen opspelen. Vooral jonge kinderen hebben daar nog niet het volle besef van. Enige mediawijsheid is hier geen overbodige luxe.
Verslaving en gedrag
Veel mensen zijn inmiddels verslaafd aan social media. Vooral jongeren maken gretig gebruik van de platforms. Bij verslaving gaat dit vooral te koste van normale omgangsvormen. Veelal is de druk om op de smartphone te kijken hoger dan de sociale druk tot het voeren van een fatsoenlijk gesprek face to face. Dit terwijl schriftelijke communicatie (waaronder ook chats) maar weinig rendement hebben. Nonverbale communicatie en toonhoogte in de stem dragen voor meer dan de helft bij aan de boodschap. Deze communicatievormen zijn veelal niet aanwezig bij het gebruik van social media.
Eind 2015 gaf bijna 20% van de jongeren aan dat zij verslaafd zijn aan social media in een onderzoek van het CBS, en gaf een zeker deel aan dat dit negatieve gevolgen had voor schoolprestaties, nachtrust en concentratievermogen.
Verkeer
Ondanks dat we allemaal weten dat in het verkeer geen telefoons moeten gebruiken wordt het toch met flinke regelmaat gedaan. Helaas heeft dit tot veel ongelukken en verkeersdoden geleid. Het gebruik in de auto wordt gelukkig stevig beboet maar de minister wilde geen maatregelen treffen voor gebruik op de fiets. Dit omdat de handhaving lastig zou zijn. Deze slappe houding is echter niet meer houdbaar. In de drukke (stedelijke) gebieden is fietsen en ondertussen met de smartphone bezig zijn levensgevaarlijk. De minister moet in actie komen!
Privacy
Privacy statements worden nauwelijks gelezen terwijl ze bepalend zijn wat er met de data van de gebruiker gebeurt. Zo kunnen die leuke kinderfoto’s door Facebook worden verkocht voor een reclamecampagne voor een bedrijf. Facebook kan namelijk zelf bepalen wat het doet met data. Doorverkopen aan derden is daarbij niet uitgesloten. Het is dus belangrijk om stil te staan bij de gevolgen van het uploaden en delen van media. Vooral kleine kinderen komen vaak onvrijwillig op platforms als Facebook. Aangezien die kleine kinderen niet wilsbekwaam zijn zouden ouders of familieleden veel terughoudender moeten zijn met het publiceren van kinderfoto’s.
Conclusie
Volgens mij moet er veel meer dan nu een maatschappelijke discussie ontstaan over de rol van social media in ons leven. Mensen die veelvuldig met social media bezig zijn en verslaafd zijn aan hun smartphone kunnen ergerlijk gedrag vertonen. Het echte gesprek wordt vervangen door een chat via WhatsApp met alle gevolgen van dien. Doordat de non-verbale communicatie en toonhoogte veelal achterwege blijven bij social media, ben ik er van overtuigd dat veelvuldig gebruik van social media een asociale uitwerking heeft. Een samenleving met overmatig social media gebruik is dan dus ook een samenleving met overmatig asociale omgangsvormen. Dit in combinatie met mogelijk slaapgebrek en concentratieproblemen kan een samenleving schade aanbrengen zoals eerder beschreven. Deel, like en tweet gerust, maar pak ook eens de telefoon of bespreek dingen in real life, vooral bij degenen die u dierbaar zijn!
SERGIO'S VIDEO CHOICE:
Klangstof – Death09